Ίντερνετ: Οδηγός ασφαλών συναλλαγών

Θέλετε να πραγματοποιήσετε τις αγορές σας στο Διαδίκτυο, αλλά φοβάστε πως τα προσωπικά σας στοιχεία θα γίνουν αντικείμενο υποκλοπής; Έχετε προβλήματα στη συναλλαγή σας με ένα ηλεκτρονικό κατάστημα και δεν ξέρετε πού να απευθυνθείτε, για να βρείτε το δίκιο σας;

Τις απαντήσεις σε αυτές και σε πολλές ακόμη ερωτήσεις θα βρείτε παρακάτω.

1. Πώς μπορώ να βεβαιωθώ για τη φερεγγυότητα του ηλεκτρονικού καταστήματος;

Μπορείτε να ενημερωθείτε για την ταυτότητα της ιστοσελίδας του ηλεκτρονικού καταστήματος που επισκέπτεστε αναζητώντας την μέσα από τα μητρώα του Ίντερνετ (π.χ. τη διεθνή βάση δεδομένων whois.net ή τη βάση των ελληνικών καταχωρήσεων hostmaster.gr). Μπορείτε να αναζητήσετε την ύπαρξη ενός ειδικού σήματος στην ιστοσελίδα που πιστοποιεί την ταυτότητά της. Ακόμη χρήσιμο θα ήταν, πριν προβείτε σε αγορές, να επικοινωνήσετε με τον τηλεφωνικό αριθμό του φυσικού καταστήματος, για να διαπιστώσετε αν όντως πρόκειται για το κατάστημα που έχετε επιλέξει.

2. Προστατέψτε τα προσωπικά σας δεδομένα

Είναι γνωστό ότι ποτέ καμία σοβαρή επιχείρηση δεν πρόκειται να σας ενοχλήσει, για να σας ζητήσει προσωπικά δεδομένα. Συνήθης είναι η απάτη, κατά την οποία η τράπεζά σας υποτίθεται ότι αποστέλλει email, με το οποίο σας ζητά να επιβεβαιώσετε τα στοιχεία σας σε κάποιον ιστότοπο. Αυτός αποτελεί αντίγραφο του κανονικού δικτυακού τόπου της επιχείρησης με την οποία συνεργάζεστε, ωστόσο τη διαχειρίζονται επιτήδειοι με σκοπό να σας πείσουν να δώσετε προσωπικά στοιχεία, για να πραγματοποιήσουν συναλλαγές εν αγνοία σας. Σε περίπτωση που κάτι τέτοιο συμβεί, επικοινωνήστε με την επιχείρηση που συνεργάζεστε και αναφέρετε το περιστατικό.

3. Πώς μπορώ να προστατέψω τα προσωπικά μου δεδομένα;

Οι ρυθμίσεις που αφορούν την προστασία προσωπικών δεδομένων εφαρμόζονται και στο διαδικτυακό περιβάλλον. Τα προσωπικά δεδομένα δεν είναι ελεύθερο εμπόρευμα και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για το σκοπό για τον οποίο συλλέγονται και να διατηρούνται μόνο όσο είναι αναγκαίο για τους σκοπούς της συγκεκριμένης συναλλαγής. Η συγκατάθεσή σας είναι απαραίτητη και στην περίπτωση που το ηλεκτρονικό κατάστημα ή η ηλεκτρονική επιχείρηση θέλει να διαβιβάσει τα δεδομένα που σας αφορούν σε τρίτους.

4. Τι γίνεται αν υπάρξει κάποιο πρόβλημα με μια ηλεκτρονική αγορά;

Σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορείτε να ακυρώσετε μια υπηρεσία ή να επιστρέψετε ένα προϊόν σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα -συνήθως επτά ημερών- γνωστό και ως cooling off period. Σε περίπτωση επιστροφής συνήθως πληρώνετε οι ίδιοι τα έξοδα αποστολής. Σε περίπτωση ελαττωματικού προϊόντος μπορείτε και πρέπει να προβείτε άμεσα σε καταγγελία στις αρμόδιες υπηρεσίες. Σε περίπτωση μη εκτέλεσης της υπηρεσίας δικαιούστε την επιστροφή των χρημάτων σας.

5. Πού μπορώ να απευθυνθώ αν έχω οποιοδήποτε πρόβλημα με κάποιο ηλεκτρονικό κατάστημα;

• Καταρχάς στο ίδιο κατάστημα από το οποίο αγοράσατε το προϊόν.
• Στον επαγγελματικό σύλλογο που εκπροσωπεί τον κλάδο του εμπόρου.
• Στο επιμελητήριο του ηλεκτρονικού καταστήματος.
• Στην υπηρεσία προστασίας του καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης (τηλ. 1520).
• Στις επιτροπές φιλικού διακανονισμού στις νομαρχίες όλης της Ελλάδας.
• Στην υπηρεσία πελατών ή στην εκδίδουσα διεύθυνση της τράπεζας, από την οποία πήρατε την πιστωτική σας κάρτα.
• Στις ενώσεις καταναλωτών.
• Στο τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.

6. Πώς να εμπιστευτείτε τα στοιχεία της πιστωτικής σας κάρτας στο Διαδίκτυο

Πολλές φορές διστάζουμε να δώσουμε τον αριθμό της πιστωτικής μας κάρτας. Ο δισταγμός αυτός είναι κυρίως ψυχολογικός, αφού υπάρχουν μεν θέματα που πρέπει να προσέξει κανείς, όμως η φιλολογία που έχει αναπτυχθεί περί τεραστίου προβλήματος ασφάλειας δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Όπως προκύπτει από τη διεθνή εμπειρία, μικρό ποσοστό των κρουσμάτων απάτης που αφορούν κάρτες έχουν σχέση με τις διαδικτυακές συναλλαγές. Με τη σύγχρονη κρυπτογράφηση των δεδομένων, μειώνονται σημαντικά οι περιπτώσεις ηλεκτρονικής απάτης. Ακόμη και στην περίπτωση που παρατηρήσετε περίεργες χρεώσεις, έχετε το δικαίωμα, σε εύλογο χρονικό διάστημα, να ακυρώσετε τη συναλλαγή και να ζητήσετε να σας επιστραφούν τα χρήματα. Αν παρʼ όλα αυτά είστε επιφυλακτικοί, χρησιμοποιήστε εναλλακτικούς τρόπους, όπως η αντικαταβολή, η μετάδοση του αριθμού της κάρτας σας με φαξ ή οι προπληρωμένες κάρτες.

7. Χρησιμοποιήστε ασφαλή μέσα για τις συναλλαγές σας

Για τις συναλλαγές σας αξιοποιήστε ώριμες και δοκιμασμένες τεχνολογίες ασφάλειας. Μη μεταδώστε ποτέ ευαίσθητες πληροφορίες χωρίς να είναι κρυπτογραφημένες με κάποιον γνωστό και αξιόπιστο αλγόριθμο. Ελέγξτε ότι το πρόγραμμα πλοήγησης που χρησιμοποιείτε έχει την ένδειξη https αντί για http στο πεδίο διεύθυνσης όταν πραγματοποιείτε συναλλαγές.

8. Ακολουθήστε τους κανόνες συναλλαγών

Σε δικτυακούς τόπους όπου πραγματοποιούνται δημοπρασίες ή αγοραπωλησίες αγαθών είναι απαραίτητο να ακολουθείτε τους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία των συγκεκριμένων δικτυακών τόπων.

9. Σιγουρευτείτε για την ασφάλεια πρόσβασης από υπολογιστές σε κοινή χρήση

Αν αποκτάτε πρόσβαση στο Ίντερνετ από υπολογιστές σε τοπικά δίκτυα ή σε Ίντερνετ καφέ ή αν χρησιμοποιείτε τον φορητό υπολογιστή της εταιρείας όπου εργάζεστε, να έχετε πάντα στο νου ότι δεν είστε ο μοναδικός που έχει πρόσβαση στη συσκευή. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον καλό είναι να καθαρίζετε την προσωρινή μνήμη και το ιστορικό των ενεργειών των προγραμμάτων πλοήγησης, σβήνοντας τα ίχνη και τα προσωπικά σας στοιχεία.

10. Εγκαταστήστε προγράμματα ανίχνευσης ιών και πρόσθετο λογισμικό ασφάλειας

Τέτοια προγράμματα είναι τα antivirus, Antispyware, όπως και τα firewall (τείχη ασφαλείας). Τα βρίσκετε σε καταστήματα πώλησης λογισμικού ή κατεβάζετε κάποια από αυτά από το Διαδίκτυο.